Balaji Tambe Balamrut How to Use in Marathi
बाळाला बाळगुटी पाजणं योग्य आहे का? यावर विज्ञान व आयुर्वेद काय म्हणतं?
Pratiksha More | Maharashtra Times | Updated: Aug 12, 2020, 2:43 PM
तुम्ही तुमच्या आई किंवा आजीकडून बाळगुटी पाजणं किती गरजेचं आणि लाभदायक असतं याची कहाणी ऐकलीच असेल. इतकंच काय तर तुम्ही देखील बाळगुटी प्यायलीच असेल. पण या पारंपारिक बाळगुटीबद्दल अनेकांच्या मनात संभ्रम आहे की खरंच ही गुटी लाभदायक असते का? त्यांच्यासाठी हा लेख!
बाळाला बाळगुटी पाजणं योग्य आहे का? यावर विज्ञान व आयुर्वेद काय म्हणतं?
बाळगुटी पाजल्याने नक्की बाळाला फायदा होतो की नाही? फायदे होत असेल तर काय होतात आणि जर याचे तोटे असतील तर काय तोटे आहेत हि सर्व माहिती आज आपण जाणून घेऊया, जेणेकरून तुम्हालाही या दोन गटांमधील योग्य बाजू कळेल आणि तुमच्या मनातील सर्व अनुत्तरीत प्रश्नांची उत्तरे तुम्हाला मिळतील. चला जाणून घेऊया बाळगुटीमागचं गौडबंगाल!
बाळगुटीमध्ये काय असते?
बाळगुटी हे एक आयुर्वेदिक औषध असून खास नवजात बाळांसाठी ते तयार केले जाते. यात विविध प्रकारच्या औषधी वनस्पतींचा समावेश असतो आणि त्यातील औषधी तत्वे बाळाच्या शरीराला सक्षम करतील असं त्यामागाचा हेतू असतो. या प्रामुख्याने अश्वगंधा, अतिविष, मुरुडशेंग, बाळ हिरडा, जायफल, हळदीचे मूळ, सुंठ, खारीक, बदाम, जेष्‍ठमध, डिकेमाळी, वेखंड आणि काकड शिंगी या औषधी वनस्पतींचा समावेश असतो. या सर्व वनस्पती एकत्र करून त्यांच्यापासून तयार होते बाळगुटी. बाजारात रेडीमेड बाळगुटी सुद्धा उपलब्ध होते.
(वाचा :- Janmashtmi 2020 : मुलांना अशाप्रकारे समजावून सांगा कृष्णजन्माष्टमी म्हणजे काय आणि त्याचे महत्त्व!)
बाळगुटीने काय होते?
बाळगुटीला जन्मगुटी असेही म्हणतात. हा एक पारंपारिक भारतीय आयुर्वेदिक काढा आहे. हा काढा आईच्या दुधामध्ये किंवा पाण्यात मिसळून बाळाला पाजला जातो. बाळगुटीमध्ये असणाऱ्या विविध औषधी वनस्पतींमुळे त्यात विविध प्रकारचे औषधी गुणधर्म आढळून येतात. काही पालक बाळ जन्मताच पहिल्या दिवसापासून त्याला बाळगुटी पाजायला सुरुवात करतात. असं म्हणतात की बाळगुटी पाजल्याने बाळाची रोगप्रतिकार शक्ती वाढते आणि दात येताना किंवा अतिसार व बद्धकोष्ठता झाल्यावर त्याला ज्या वेदना होतात त्या बाळगुटीच्या सेवनाने होत नाहीत.
(वाचा :- लॉकडाऊनमुळे बाळाला लस देता न आल्यास काय करावे?)
बाळगुटीची रेसिपी
अश्वगंधा, अतिविष, मुरुडशेंग, बाळ हिरडा, जायफल, हळदीचे मूळ, सुंठ, खारीक, बदाम, जेष्‍ठमध, डिकेमाळी, वेखंड आणि काकड शिंगी या सर्व औषधी वनस्पतींना सर्वप्रथम स्वच्छ पाण्याने धुवून घ्यावे. 20 ते 30 मिली इतके आईचे दुध घ्यावे. तुम्हाला हवे असल्यास तुम्ही फॉर्म्युला दुधाचा सुद्धा वापर करू शकता. स्लेटवर एक थेंब दुध टाका आणि नंतर एक एक करून सर्व औषधी वनस्पती दोन ते तीन वेळा घासून उगाळून घ्या. एक औषधी वनस्पती उगाळून झाली की त्याचा लेप बोटांनी उचलून चमच्यात घ्या. जेव्हा अशा प्रकारे सर्व वनस्पती उगाळून होतील तेव्हा तो सर्व लेप आईच्या दुधात व पाण्यात मिसळून बाळाला पाजा.
(वाचा :- जुळ्या मुलांसाठी प्रयत्न करताय? मग हे तुम्हाला माहित असायलाच हवं!)
बाळगुटी कधी पाजावी?
जर बाळ वारंवार रडत असेल तर त्याला शांत करण्यासाठी तुम्ही बाळगुटी पाजू शकता. दात आल्यावर हिरड्यांमधील सूज आणि बाळाला होणाऱ्या वेदना कमी करण्यासाठी सुद्धा बाळगुटी बाळाला देऊ शकता. याशिवाय बाळाचे पोट फुगले वा त्याला अपचन होत असेल तर बाळगुटी दिली जाते. जेणेकरून त्याच्या पचनक्रियेत सुधारणा होईल. याशिवाय बाळाची रोगप्रतिकार शक्ती वाढविण्यासाठी आणि बाळाचे आरोग्य सुदृढ राहावे म्हणून बाळाला बाळगुटी देण्याचा सल्ला दिला जातो.
(वाचा :- मुलांबाबत हा बेजबाबदारपणा केल्यास तुमचं चांगले पालक बनण्याचं स्वप्न राहिल सदैव अपूर्णच!)
डब्‍ल्‍यूएचओचं मत काय?
जागतिक आरोग्य संघटना अर्थात WHO च्या म्हणण्यानुसार नवजात बालकाला जन्माच्या सहा महिन्यांपर्यंत आईचे दुध आणि फॉर्म्युला मिल्क याशिवाय काहीही देऊ नये. हा काळ त्याच्या शरीरासाठी अतिशय नाजूक असतो. या काळात बाळाला सर्वात जास्त आपल्या आईच्या दुधाची गरज असते. डॉक्टर सुद्धा वैज्ञानिक दृष्टीकोनानुसार बाळगुटी न पाजण्याचा सल्ला देतात. बाजारात मिळणाऱ्या बाळगुटीमध्ये प्रिजर्वेटिव्‍स असतात जे बाळासाठी धोकादायक ठरण्याची शक्यता असते. तर मंडळी एकंदर पाहता बाळाच्या सुरक्षेच्या दृष्टीने जाणकारांकडून बाळाला बाळगुटी न पाजण्याचा सल्ला दिला जातो. आयुर्वेदिक काढे हे कधीकधी बाळासाठी अतिशय प्रभावी ठरू शकतात आणि त्यांचा फायदा होण्याऐवजी बाळाच्या शरीरावर उलटे परिणाम होऊ शकतात. म्हणून शक्य असल्यास बाळाला बाळगुटी न पाजणे योग्य ठरेल.
(वाचा :- बाळाला डाळ भरवण्याचे 'हे' फायदे तुम्हाला माहित आहेत का?)
Marathi News App: तुम्हालाही तुमच्या अवतीभवती होत असलेल्या बदलांमध्ये सहभागी व्हायचं आहे? सिटिझन रिपोर्टर अॅप डाउनलोड करा आणि रिपोर्ट्स पाठवा.
या बातम्यांबद्दल अधिक वाचा
Web Title : benefits and side effects of baal gutti or janm ghutti in marathi
Marathi News from Maharashtra Times, TIL Network
Balaji Tambe Balamrut How to Use in Marathi
Source: https://maharashtratimes.com/lifestyle-news/zip-zap-zoom/benefits-and-side-effects-of-baal-gutti-or-janm-ghutti-in-marathi/articleshow/77501666.cms